Zasiłek chorobowy przysługujący za czas choroby powstałej po rozwiązaniu stosunku pracy

W połowie stycznia 2017 r. rozwiązaliśmy z pracownikiem umowę o pracę. Następnego dnia stał się on niezdolny do pracy z powodu choroby. Wystawiliśmy dla ZUS zaświadczenie na druku ZUS Z-3, wpisując w nim uzyskiwane przez pracownika wynagrodzenie w wysokości przekraczającej 5.000 zł. ZUS wypłacił zasiłek w kwocie dużo niższej niż wynikająca z zarobków pracownika. Czy było to prawidłowe?

Zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego przysługuje osobie, która spełnia warunki określone w art. 7 ustawy zasiłkowej. W myśl tego przepisu, niezdolność do pracy uprawniająca do skorzystania z zasiłku chorobowego musi powstać nie później niż w ciągu 14 dni, gdy niezdolność do pracy spowodowana jest "zwykłą" chorobą. W razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby, okres ten wynosi 3 miesiące. Ponadto niezdolność do pracy po ustaniu zatrudnienia musi trwać nieprzerwanie co najmniej 30 dni.

Przykład

Pracownik, z którym umowę o pracę rozwiązano 16 stycznia 2017 r., chorował od 17 stycznia do 10 lutego 2017 r. (25 dni). Ponieważ niezdolność ta trwała krócej niż 30 dni, nie nabył on prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia.

Ponownie osoba ta stała się niezdolna do pracy z powodu choroby od 13 do 28 lutego 2017 r. (16 dni). Niezdolność do pracy po ustaniu zatrudnienia trwała wprawdzie łącznie powyżej 30 dni (25 dni + 16 dni), jednak z uwagi na dwudniową przerwę w tej niezdolności zainteresowanemu nadal nie przysługuje prawo do zasiłku chorobowego.

Zasiłek chorobowy za czas niezdolności do pracy przypadającej po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego wypłaca wyłącznie ZUS.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego jest obliczana przez ZUS na zasadach ogólnych. Stanowi ją przeciętne miesięczne wynagrodzenie uzyskane przez pracownika za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (odpowiednio za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia). Jedyną różnicą jest to, że wlicza się do niej składniki wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo za okres pobierania świadczeń chorobowych w czasie trwania zatrudnienia. Dlatego pracodawca w zaświadczeniu ZUS Z-3 wykazuje również takie składniki.

Zaświadczenie płatnika składek ZUS Z-3 dostępne jest w serwisie www.druki.gofin.pl

Ważne: Podstawa wymiaru świadczeń chorobowych wypłacanych po ustaniu zatrudnienia podlega ograniczeniu do 100% przeciętnego wynagrodzenia.

Kwotę tę ustala się miesięcznie, poczynając od 3. miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych (art. 46 ustawy zasiłkowej). Oznacza to, że kwota maksymalnej podstawy wymiaru świadczeń chorobowych ulega zmianie 1 marca, 1 czerwca, 1 września i 1 grudnia.

Jeśli podstawa wymiaru zasiłku nie przekracza 100% przeciętnego wynagrodzenia, to zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia jest naliczany od faktycznie ustalonej podstawy. Jeżeli jednak jest wyższa, to ZUS wypłacając zasiłek ogranicza jej wysokość do 100% przeciętnego wynagrodzenia.

W okresie od 1 grudnia 2016 r. do 28 lutego 2017 r. kwota ograniczenia wynosiła 4.055,04 zł (przeciętne wynagrodzenie w III kwartale 2016 r.), a od 1 marca do 31 maja 2017 r. wynosi 4.218,92 zł (przeciętne wynagrodzenie w IV kwartale 2016 r.).

Przykład

Z pracownikiem rozwiązano umowę o pracę 31 stycznia 2017 r. Osoba ta jest nieprzerwanie niezdolna do pracy z powodu choroby od 3 lutego do 31 marca 2017 r.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru świadczeń chorobowych wyniosło 5.004,82 zł, zgodnie z wyliczeniem: [(5.800 zł - 795,18 zł) x 12 m-cy] : 12 m-cy. Gdyby niezdolność do pracy przypadała w czasie trwania zatrudnienia, to stawka dzienna zasiłku wynosiłaby 133,46 zł (5.004,82 zł x 80% : 30).

Ponieważ zasiłek chorobowy przysługuje za okres po ustaniu zatrudnienia, ZUS ograniczył podstawę wymiaru do kwoty 4.055,04 zł. Stawka dzienna zasiłku do 28 lutego 2017 r. wynosiła więc 108,13 zł (4.055,04 zł x 80% : 30).

Od 1 marca 2017 r. ZUS "zweryfikuje" podstawę wymiaru, ograniczając ją do kwoty 4.218,92 zł. Stawka dzienna zasiłku wyniesie 112,50 zł (4.218,92 zł x 80% : 30).