Zasiłek chorobowy mimo zawieszonej działalności

Prowadziłem pozarolniczą działalność gospodarczą, którą z dniem 1 października 2024 r. zmuszony byłem zawiesić. Jednak od 23 września 2024 r. jestem niezdolny do pracy, a e-ZLA zostało mi wystawione do 27 października 2024 r. i najprawdopodobniej będzie kolejne zwolnienie lekarskie. Czy mam szansę na otrzymanie zasiłku chorobowego?

Prawo do zasiłku chorobowego uzależnione zostało od spełnienia kilku przesłanek. Legitymowanie się odpowiednio udokumentowaną niezdolnością do pracy to tylko jedna z nich. Przedsiębiorca może nabyć prawo do zasiłku chorobowego przede wszystkim, jeśli podlega ubezpieczeniu chorobowemu, które w jego przypadku ma dobrowolny charakter. Taki ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, do którego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego. Zasiłek chorobowy nie przysługuje jednak przedsiębiorcy w razie wystąpienia w dniu powstania prawa do tego świadczenia zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, do czasu spłaty całości zadłużenia. Co więcej, prawo do zasiłku przedawnia się, jeżeli zadłużenie nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia. Szczegółowo kwestie te regulują art. 2a oraz art. 4 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 ustawy zasiłkowej.

Jeśli jednak chodzi o zasiłek chorobowy należny za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, to znaczenie ma jeszcze art. 7 i art. 13 ustawy zasiłkowej (patrz ramka). O prawie Czytelnika do zasiłku chorobowego zadecyduje wiele okoliczności (przykład).

Zasiłek chorobowy bez względu na moment powstania niezdolności do pracy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy:

-	ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy i renty inwalidzkiej z systemu powszechnego i przewidzianego dla służb mundurowych,
-	kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby,
-	nie nabyła prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia w przypadkach określonych w art. 4 ust. 1 ustawy zasiłkowej,
-	jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
-	podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego.

Przykład

Pan Bartłomiej z dniem 1 października 2024 r. zawiesił prowadzoną od 2022 r. pozarolniczą działalność gospodarczą. Od 23 września do 27 października 2024 r. jest niezdolny do pracy, co potwierdza e-ZLA.

Wariant I - Pan Bartłomiej z racji prowadzonej pozarolniczej działalności nie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, tym samym nie ma on prawa do zasiłku chorobowego zarówno za okres przypadający w czasie prowadzonej działalności, jak i po jej zawieszeniu.

Wariant II - Przedsiębiorca podlega chorobowemu, ale na dzień 10 września 2024 r. posiada zaległość w ZUS na kwotę 1.568 zł. Ponieważ zadłużenie przekroczyło dopuszczalną kwotę (1.568 zł > 43 zł), to nie nabył on prawa do zasiłku chorobowego za cały okres choroby. Prawo do zasiłku przedawni się, jeżeli zadłużenie nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia.

Wariant III - Pan Bartłomiej ma wymagany okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu i nie posiada zadłużenia wobec ZUS z tytułu składek. Od stycznia 2024 r. jest uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Pan Bartłomiej nabył prawo do zasiłku chorobowego jedynie za okres od 23 do 30 września 2024 r.

Wariant IV - Przedsiębiorca ma wymagany okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu i nie posiada zadłużenia wobec ZUS z tytułu składek, tym samym nabędzie prawo do zasiłku chorobowego za okres od 23 września do 27 października 2024 r. oraz za dalszy odpowiednio udokumentowany nieprzerwany okres niezdolności do pracy.