Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia dla emeryta wojskowego

Wyłączenie prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego dla uprawnionego do emerytury wojskowej nie obejmuje zasiłków, do których prawo powstało przed 1 stycznia 2022 r. w odniesieniu do całego okresu nieprzerwanej niezdolności do pracy.

STAN FAKTYCZNY:

Decyzją Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego wnioskodawca od 1 kwietnia 2019 r. ma przyznane prawo do emerytury wojskowej, którą od tego czasu pobiera. Jednocześnie był on zatrudniony do 27 października 2021 r. W okresie od 31 sierpnia 2021 r. do 12 maja 2022 r. był nieprzerwanie niezdolny do pracy.

ZUS decyzją z 31 stycznia 2022 r. odmówił wnioskodawcy prawa do zasiłku chorobowego za okres od 27 listopada 2021 r. do 28 stycznia 2022 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury.

Od decyzji tej wnioskodawca odwołał się, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do zasiłku chorobowego za okres wskazany w zaskarżonej decyzji. Powołując się na orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2013 r., sygn. akt II UK 196/12, wskazał, iż pobieranie emerytury wojskowej nie wyłącza prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia. Ponadto zwrócił uwagę, że art. 13 ust. 1a ustawy zasiłkowej, z uwagi na brzmienie przepisów przejściowych wprowadzających ten przepis od 1 stycznia 2022 r., nie ma w jego sprawie zastosowania.

ZUS wniósł o oddalenie odwołania, wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

SĄD ORZEKŁ:

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie zmienił decyzję ZUS i przyznał wnioskodawcy prawo do zasiłku chorobowego za okres od 27 listopada 2021 r. do 28 stycznia 2022 r. Zaznaczył, że zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu ubezpieczenia przysługuje osobom niepodlegającym ubezpieczeniu, a więc nie ma on ekwiwalentu w składce. Należny jest z tytułu zdarzeń nieobjętych ryzykiem ubezpieczenia chorobowego. Przyczyną utraty zarobku nie jest bowiem czasowa niezdolność do pracy, ale zaprzestanie wykonywania działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia. W orzecznictwie prawo do tego świadczenia uzasadnia się koniecznością ochrony wytworzonej przez chorobę przerwy w pracy oraz niemożnością wykonywania (podjęcia) nowego zatrudnienia.

Ustawodawca, decydując się na taką ochronę ze względów społecznych, wskazał w art. 13 ustawy zasiłkowej negatywne przesłanki, których zaistnienie powoduje wyłączenie tej ochrony. Wspólną cechą przesłanek wyłączających prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia jest posiadanie przez osobę niezdolną do pracy innego źródła dochodu. Sąd podkreślił, że przepis art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej stanowi o emeryturze. Określenie to nie może być jednak uznane za pojęcie zbiorcze obejmujące wszystkie świadczenia przyznawane z tytułu wieku i (lub) wysługi nie tylko z ubezpieczenia emerytalnego, lecz także w postaci świadczeń zabezpieczeniowych z budżetu, jakim jest emerytura wojskowa. Wykładnia językowa tego przepisu nie daje więc podstaw do tego, aby pozbawiać wnioskodawcę prawa do zasiłku chorobowego w sytuacji, gdy ma on prawo do emerytury wojskowej.

W ocenie SR w sprawie nie znalazł zastosowania również art. 13 ust. 1a ustawy zasiłkowej dotyczący osoby niezdolnej do pracy, która ma ustalone prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej na podstawie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych (...) lub ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (...), albowiem przepis ten został dodany do ustawy zasiłkowej z dniem 1 stycznia 2022 r. i w myśl art. 21 ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych... (Dz. U. z 2021 r. poz. 1621) nie objął swą regulacją zasiłków, do których prawo powstało przed dniem 1 stycznia 2022 r. w odniesieniu do całego okresu nieprzerwanej niezdolności do pracy.

(wyrok Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 9 stycznia 2023 r., sygn. akt IX U 105/22)

Komentarz redakcji

Sąd rozstrzygnął ważną dla ubezpieczonych kwestię. Można zatem wnioskować, że wyłączenie prawa do zasiłków oraz świadczenia rehabilitacyjnego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego poprzez analogię nie obejmie tych świadczeń chorobowych, za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy, gdy prawo do tych świadczeń powstało przed 1 stycznia 2022 r. i dotyczy uprawnionych do emerytur i rent w oparciu o ustawę o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (...).