zasiłek chorobowy, wypadek przy pracy, świadczenia chorobowe
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Gazeta Podatkowa nr 19 (1894) z dnia 7.03.2022

Więcej ograniczeń w prawie do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu ubezpieczenia

Aby osoba niezdolna do pracy z powodu choroby albo niemogąca świadczyć pracy z uwagi na objęcie jej kwarantanną lub izolacją domową mogła uzyskać prawo do zasiłku chorobowego, musi zaliczać się do grona tzw. ubezpieczonych, czyli osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu. Co istotne, choć ustawodawca przewiduje możliwość korzystania z tego świadczenia także po ustaniu tego ubezpieczenia, to jednak z początkiem 2022 r. zwiększył ograniczenia w tym zakresie.

Prawo do zasiłku

Podstawowym warunkiem uzyskania prawa do zasiłku chorobowego, co do zasady, jest powstanie niezdolności do pracy z powodu choroby w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Przy czym na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktuje się tu niemożność wykonywania pracy m.in.: wskutek poddania się obowiązkowi kwarantanny, izolacji w warunkach domowych albo izolacji, o której mowa w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Stanowi o tym art. 6 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową.

Okres wyczekiwania

Choć świadczenia chorobowe przewidziane są dla wszystkich ubezpieczonych, nie zawsze można korzystać z zasiłku chorobowego od pierwszego dnia niezdolności do pracy.

Za sprawą art. 4 ust. 1 ustawy zasiłkowej, prawo do zasiłku chorobowego nabywa się bowiem po upływie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego wynoszącego odpowiednio:

  • 30 dni - w przypadku osób podlegających temu ubezpieczeniu obowiązkowo lub
  • 90 dni - jeśli dana osoba podlega temu ubezpieczeniu na zasadzie dobrowolności.

Na korzyść ubezpieczonych wpływa jednak fakt, iż do tego wymaganego nieprzerwanego okresu ubezpieczenia chorobowego wlicza się także poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi:

  • nie przekroczyła 30 dni lub
  • była spowodowana:
    • urlopem wychowawczym,
    • urlopem bezpłatnym albo
    • odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Ponadto ustawodawca, w art. 4 ust. 3 ustawy zasiłkowej, przewidział okoliczności uprawniające do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego.

Po ustaniu ubezpieczenia

Nabywając prawo do zasiłku chorobowego w trakcie trwania ubezpieczenia chorobowego, osoba niezdolna do pracy może korzystać z tego świadczenia również, gdy jej niezdolność do pracy wykracza poza okres tego ubezpieczenia, choć z pewnymi zastrzeżeniami.

Co więcej, świadczenie to przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. W tym przypadku jednak, zgodnie z art. 7 ustawy zasiłkowej, niezdolność do pracy musi trwać bez przerwy co najmniej 30 dni oraz powstać nie później niż w ciągu:

  • 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego albo
  • 3 miesięcy od ustania tytułu tego ubezpieczenia- w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.

Z ograniczeniem

Zasiłek chorobowy za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego przysługuje, jeżeli nie zachodzą negatywne przesłanki, określone w art. 13 ustawy zasiłkowej (patrz tabela).

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż z dniem 1 stycznia 2022 r. przepis ten uległ pewnej modyfikacji. Otóż za sprawą ustawy z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1621), zwanej dalej ustawą zmieniającą, dodano do niego ust. 1a, w świetle którego do grona osób, które nie mają prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, dołączyły osoby niezdolne do pracy, z ustalonym prawem do emerytury lub renty inwalidzkiej na podstawie:

  • ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin lub
  • ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (...).

Okres zasiłkowy

Zasiłek chorobowy z założenia przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn zrównanych z tą niezdolnością, przy czym nie dłużej niż przez 182 dni lub - gdy niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży - 270 dni.

Ten tzw. okres zasiłkowy ustala się na zasadach określonych w art. 9 ustawy zasiłkowej, który również z dniem 1 stycznia 2022 r., za sprawą ustawy zmieniającej, uległ modyfikacji, niekorzystnej dla osób często korzystających ze zwolnienia od pracy z powodu choroby i/lub np. izolacji domowej albo obowiązkowej kwarantanny.

Co prawda niezmiennie:

  • do okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy i niemożności wykonywania pracy traktowanej na równi z tą niezdolnością,
  • nie uwzględnia się w kolejnym okresie zasiłkowym okresów niezdolności do pracy sprzed przerwy przekraczającej 60 dni.

Zmiana jednak dotyczy okresów, które powstały po przerwie nieprzekraczającej 60 dni. Otóż o ile wcześniej okresy niezdolności do pracy sprzed i po takiej przerwie były zliczane do jednego okresu zasiłkowego, jeśli były spowodowane tą samą chorobą, to już obecnie przyczyna kolejnej niezdolności do pracy nie ma tu znaczenia. Wszystkie takie okresy podlegają zsumowaniu, chyba że po przerwie niezdolność do pracy wystąpiła w trakcie ciąży.

W efekcie, przy częstej absencji chorobowej, mimo różnych jej przyczyn, dużo szybciej wyczerpie się okres zasiłkowy, uniemożliwiając dalsze korzystanie z zasiłku chorobowego, w tym również za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego.

Tylko 91 dni

Co więcej, i to również nowość wprowadzona z dniem 1 stycznia 2022 r. ustawą zmieniającą, za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn zrównanych z tą niezdolnością, przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni. Mowa o tym w ust. 2 dodanym do art. 8 ustawy zasiłkowej, który przewiduje pewne wyjątki od tej zasady (patrz tabela).

Na dłuższe (niż przez 91 dni) korzystanie z zasiłku chorobowego za okres po ustaniu ubezpieczenia nie mogą jednak liczyć m.in. osoby, które stały się niezdolne do pracy w wyniku:

  • wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,
  • wypadku w drodze do lub z pracy albo
  • poważnej i długotrwałej choroby (np. onkologicznej).

Świadczenie rehabilitacyjne

Osoby, które po wykorzystaniu odpowiednio:

  • 182- lub 270-dniowego okresu zasiłkowego albo
  • ograniczonego do 91 dni okresu należnego zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia,

w razie dalszej niezdolności do pracy mogą, tak jak dotychczas, ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne, przyznawane na zasadach określonych w art. 18 ustawy zasiłkowej.

Ograniczona podstawa

Warto dodać, iż w dalszym ciągu obowiązuje zasada określona w art. 46 ustawy zasiłkowej, ograniczająca podstawę wymiaru zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego przysługujących za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. Otóż nadal nie może być wyższa niż kwota wynosząca 100% przeciętnego wynagrodzenia, a kwotę tę ustala się miesięcznie, poczynając od 3. miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych.

Okres przejściowy

Wprowadzając omówione zmiany do ustawy zasiłkowej, ustawodawca jednocześnie zastrzegł (w art. 21 ustawy zmieniającej), iż zasiłki oraz świadczenie rehabilitacyjne, do których prawo powstało przed dniem 1 stycznia 2022 r., wypłaca się w wysokości, na zasadach i w trybie określonym w przepisach ustawy zasiłkowej, w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem, za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy.

Ograniczenia w prawie do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego
Rodzaj ograniczenia Na czym polega?
ograniczona liczba dni należnego zasiłku chorobowego
(art. 8 ust. 2 ustawy zasiłkowej)
Zasiłek chorobowy za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ustawy zasiłkowej, przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni.
Wyjątek od zasady
Ograniczenie to nie dotyczy niezdolności do pracy:
- powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów,
- spowodowanej gruźlicą lub
- występującej w trakcie ciąży.
wyczerpanie okresu zasiłkowego
(art. 8 ust. 1 i art. 13 ust. 2 ustawy zasiłkowej)
Zasiłek chorobowy:
- przysługuje nie dłużej niż przez 182 dni lub - gdy niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży - 270 dni,
- nie przysługuje za okres niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego.
ograniczona podstawa wymiaru zasiłku
(art. 46 ustawy zasiłkowej)
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie może być wyższa niż kwota wynosząca 100% przeciętnego wynagrodzenia*.
Wyjątek od zasady
Ograniczenia tego nie stosuje się do pracownika, który był zatrudniony na podstawie więcej niż jednej umowy o pracę, a zakończyła się jedna z tych umów o pracę.**
brak prawa do zasiłku dla osób uprawnionych do innych świadczeń
(art. 13 ust. 1 pkt 1 i pkt 4 oraz ust. 1a ustawy zasiłkowej)
Zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy:
- ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy:
z powszechnego systemu lub
na podstawie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin albo ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (...),
- jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
Wyjątek od zasady
Ograniczenia tego nie stosuje się do osób niezdolnych do pracy uprawnionych do renty wypłacanej na podstawie przepisów prawa cywilnego (np. renty wyrównawczej), a także renty socjalnej.**
brak prawa do zasiłku dla kontynuujących/
podejmujących inną działalność zarobkową

(art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej)
Zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.
Wyjątek od zasady
Ograniczenia tego nie stosuje się do pracownika, który był zatrudniony na podstawie więcej niż jednej umowy o pracę, a zakończyła się jedna z tych umów o pracę.**
ograniczone prawo do zasiłku chorobowego dla rolników
(art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy zasiłkowej)
Zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Wyjątek od zasady
Użytkowanie gospodarstwa rolnego nie wyklucza prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy powstała w czasie ubezpieczenia chorobowego lub bezpośrednio po dacie ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego.**
tylko dla osób spełniających warunki do uzyskania prawa do zasiłku w okresie ubezpieczenia
(art. 13 ust. 3 ustawy zasiłkowej)
Zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy nie nabyła prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia, ze względu na brak wymaganego okresu ubezpieczenia chorobowego.
Wyjątek od zasady
Ograniczenie to nie dotyczy ubezpieczonego, który spełnia warunki do uzyskania zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, określone w art. 4 ust. 3 ustawy zasiłkowej, a więc bez okresu wyczekiwania.
* Kwotę tę ustala się miesięcznie, poczynając od 3. miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych.
** Źródło: komentarz ZUS do ustawy zasiłkowej dostępny na stronie internetowej www.zus.pl.

www.ZasilekChorobowy.pl:

 Więcej na stronie www.Zasilki.pl - sprawdź!
www.Zasilki.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
12
13
14
16
17
18
19
21
22
23
24
26
27
28
29
30
31
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady ustalania prawa do zasiłków i innych świadczeń
Rozliczanie wynagrodzeń. Składki ZUS. Zasiłki. Świadczenia. Premie

Gofin podpowiada

Kompleksowe opracowania tematyczne

Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.