Ograniczenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres po ustaniu zatrudnienia

Z początkiem lipca br. pracownikowi upłynął 3-miesięczny okres wypowiedzenia umowy o pracę. Od 2 miesięcy jest on nieprzerwanie niezdolny do pracy z powodu choroby. Ostatnie zwolnienie lekarskie obejmuje okres od 26 czerwca do 19 lipca br. Ustalona przez pracodawcę podstawa wymiaru zasiłku chorobowego wynosi 6.903,20 zł. Czy po ustaniu zatrudnienia ZUS będzie wypłacał zasiłek od takiej samej podstawy wymiaru?

Nie, wysokość podstawy wymiaru zasiłku chorobowego wypłacanego przez ZUS po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego (dalej zatrudnienia) zostanie przez ZUS ograniczona do 100% przeciętnego wynagrodzenia w I kwartale 2020 r.

Co do zasady zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia przysługuje osobie, która spełnia warunki określone w art. 7 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z tym przepisem, niezdolność do pracy uprawniająca do korzystania z zasiłku chorobowego musi trwać bez przerwy co najmniej 30 dni i powstać nie później niż w ciągu:

14 dni od ustania zatrudnienia, gdy spowodowana jest "zwykłą" chorobą,
3 miesięcy od ustania zatrudnienia, w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.

Powyższe nie dotyczy jednak pracownika z pytania, ponieważ jego niezdolność do pracy powstała jeszcze w czasie trwania zatrudnienia i trwa nieprzerwanie po jego ustaniu.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego po ustaniu zatrudnienia jest ustalana przez ZUS na ogólnych zasadach, z tym że:

uwzględnia się w niej składniki wynagrodzenia, do których pracownik zachowywał prawo za okres pobierania świadczeń chorobowych w czasie trwania stosunku pracy (niewliczane do podstawy w trakcie zatrudnienia),
wysokość podstawy podlega ograniczeniu do 100% przeciętnego wynagrodzenia.

Nowe wskaźniki Kwotę ograniczenia, o której mowa wyżej, ustala się miesięcznie, poczynając od 3. miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych (art. 46 ustawy zasiłkowej). Oznacza to, że ulega ona zmianie 1 marca, 1 czerwca, 1 września i 1 grudnia. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w I kwartale 2020 r. wyniosło 5.331,47 zł (Mon. Pol. poz. 412).

Ważne: Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego (a także świadczenia rehabilitacyjnego) wypłacanego za okres po ustaniu zatrudnienia nie może przekroczyć 100% przeciętnego wynagrodzenia bez pomniejszania go o składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego.

W związku z tym, że podstawa wymiaru zasiłku chorobowego pracownika z pytania jest wyższa od 100% przeciętnego wynagrodzenia, ZUS wypłacając zasiłek po ustaniu zatrudnienia od 1 czerwca 2020 r. ograniczy jej wysokość do kwoty 5.331,47 zł.

Przykład

Umowa o pracę z pracownikiem została rozwiązana 1 lipca 2020 r. Osoba ta jest nieprzerwanie niezdolna do pracy z powodu choroby od 1 maja do 19 lipca 2020 r.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru świadczeń chorobowych wyniosło 6.903,20 zł, zgodnie z wyliczeniem: [(8.000 zł - 1.096,80 zł) x 12 m-cy] : 12 m-cy. Stawka dzienna zasiłku w czasie trwania zatrudnienia wynosiła 184,09 zł (6.903,20 zł x 80% : 30).

Po rozwiązaniu umowy o pracę ZUS ograniczył podstawę wymiaru zasiłku przysługującego od 2 do 19 lipca br. do kwoty 5.331,47 zł. Stawka dzienna wynosi 142,17 zł (5.331,47 zł x 80% : 30).

Jeśli niezdolność do pracy byłego pracownika będzie trwała nieprzerwanie nadal, np. do 29 października br. (czyli do wyczerpania 182-dniowego okresu zasiłkowego), to kolejnej "weryfikacji" podstawy wymiaru zasiłku ZUS dokona 1 września 2020 r.

Zwracamy uwagę! Zgodnie z art. 13 ustawy zasiłkowej, zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej zarówno w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i po jego ustaniu nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy m.in.:

ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy,
kontynuuje lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby,