Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 18 (989) z dnia 20.06.2018

Egzekucja należności z zasiłku chorobowego

Pracownik ma dwa zajęcia egzekucyjne na pokrycie świadczenia alimentacyjnego oraz niealimentacyjnego. Przez cały maj br. przebywał na zwolnieniu lekarskim z powodu choroby. Jak ustalić wysokość potrącenia z przysługującego mu zasiłku chorobowego? Nadmieniamy, że otrzymuje on wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości 3.700 zł.

Zasiłki (chorobowy, macierzyński, opiekuńczy oraz świadczenie rehabilitacyjne) podlegają potrąceniom i egzekucji na zasadach określonych w art. 139-144 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 z późn. zm.), dalej: ustawy emerytalnej. W myśl przepisów tej ustawy, z przysługującego pracownikowi zasiłku, po odliczeniu zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego, potrąca się m.in.:

• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych - do wysokości 60% kwoty zasiłku,
   
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności innych niż alimentacyjne - do wysokości 25% kwoty zasiłku.

Zgodnie z art. 140 ust. 6 pkt 1 ustawy emerytalnej, w przypadku, gdy w danym miesiącu nastąpi zbieg egzekucji ww. należności, dokonuje się jej w podanej wyżej kolejności, przy czym łącznie nie może ona przekraczać 60% kwoty zasiłku.

Wysokość potrącenia ustala się od kwoty zasiłku przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Dokonując potrąceń z przysługującego pracownikowi zasiłku, pracodawca powinien pamiętać o zachowaniu tzw. kwoty wolnej. Jest to wysokość zasiłku, która powinna pozostać do dyspozycji pracownika. Ustawodawca określił jej wysokość w art. 141 ustawy emerytalnej. Wynosi ona odpowiednio:

• 50% kwoty najniższej emerytury (obecnie - od 1 marca br. - 50% z 1.029,80 zł, tj. 514,90 zł)*⁾ - przy potrącaniu należności alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi,
   
• 75% kwoty najniższej emerytury (obecnie - od 1 marca br. - 75% z 1.029,80 zł, tj. 772,35 zł)*⁾ - przy potrącaniu należności innych niż alimentacyjne wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi.

Nasze Wydawnictwo zwróciło się do ZUS o zajęcie stanowiska w sprawie wysokości kwoty wolnej od potrąceń z zasiłku w przypadku zbiegu egzekucji sum ustalonych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych oraz sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż alimentacyjne. W otrzymanej 29 marca 2018 r. odpowiedzi ZUS stwierdził, że:

"W razie zbiegu potrąceń egzekwowanych na zaspokojenie należności innych niż alimentacyjne z potrąceniami sum egzekwowanych z tytułu należności alimentacyjnych, potrącenia łącznie nie mogą przekroczyć 60% kwoty zasiłku. (...)

W związku z tym, że jako pierwsze potrąca się sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, należy ustalić kwotę wolną od potrąceń i egzekucji dla tych świadczeń. Wynosi ona 50% kwoty najniższej emerytury. Następnie (o ile pozwala na to dopuszczalna łączna wysokość potrącenia, tj. łącznie nie może przekraczać 60% kwoty zasiłku) potrąca się sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, dla których kwota wolna od potrąceń wynosi 75% kwoty najniższej emerytury. (...)"

*⁾ Z dniem 1 lipca br., na mocy ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 1076), znowelizowany zostanie m.in. art. 141 ustawy emerytalnej. Zgodnie z jego nowym brzmieniem, kwota wolna od potrąceń sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi wynosi 500 zł, natomiast w przypadku potrąceń sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności niealimentacyjnych wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi - 825 zł.